Regularna aktywność fizyczna nie tylko poprawia samopoczucie i kondycję, lecz także może opóźniać, a nawet cofać procesy starzenia organizmu – wskazuje analiza badań przeprowadzona przez naukowców z Uniwersytetu Tohoku w Japonii. Wyniki pokazują, że ruch wpływa na tzw. wiek epigenetyczny, czyli tempo zmian w aktywności genów odpowiedzialnych za funkcjonowanie organizmu.

Badacze przeanalizowali dostępne dane z badań na ludziach i zwierzętach, sprawdzając, w jaki sposób regularny ruch, ćwiczenia i poziom sprawności fizycznej wpływają na funkcjonowanie zegara epigenetycznego.

Wyniki są obiecujące. Już kilkutygodniowe programy ćwiczeń powodują zauważalne obniżenie markerów starzenia we krwi i mięśniach szkieletowych. W jednym z badań kobiety prowadzące siedzący tryb życia „odmłodziły” swój wiek epigenetyczny aż o dwa lata po zaledwie ośmiu tygodniach łączonego treningu aerobowego i siłowego. Inne projekty wykazały, że wyższy poziom wydolności krążeniowo-oddechowej u starszych mężczyzn koreluje ze spowolnieniem epigenetycznego starzenia. Podobne efekty zaobserwowano także u sportowców wyczynowych – w tym u olimpijczyków, u których proces starzenia epigenetycznego przebiega wolniej niż u osób nieuprawiających sportu.

Co istotne, aktywność fizyczna nie ogranicza się jedynie do korzystnego działania na mięśnie szkieletowe. Analizy wskazują, że regularne ćwiczenia mogą spowalniać starzenie także w sercu, wątrobie, tkance tłuszczowej czy jelitach. U sportowców wyczynowych – olimpijczyków – proces epigenetycznego starzenia przebiega wolniej niż u osób nieuprawiających sportu, co sugeruje, że długotrwała, intensywna aktywność może mieć trwałe efekty ochronne.

Badania wskazują również, że korzyści z aktywności fizycznej dotyczą wielu narządów. Choć najczęściej analizowano mięśnie szkieletowe, istnieją dowody, że ćwiczenia spowalniają także starzenie serca, wątroby, tkanki tłuszczowej czy jelit. Co więcej, obserwacje na modelach zwierzęcych potwierdzają, że wysoki poziom sprawności fizycznej wiąże się z wolniejszym starzeniem na poziomie molekularnym w różnych tkankach.

Naukowcy podkreślają, że rozróżnienie pojęć „aktywność fizyczna”, „ćwiczenia” i „sprawność fizyczna” ma kluczowe znaczenie w interpretacji wyników. Podczas gdy spontaniczna aktywność – np. chodzenie czy codzienne obowiązki – wspiera ogólne zdrowie, to dopiero zaplanowane, regularne ćwiczenia o odpowiedniej intensywności (aerobowe i siłowe) wywołują głębokie, systemowe efekty geroprotekcyjne. Sprawność fizyczna, szczególnie wydolność oddechowo-krążeniowa i siła mięśni, stanowi z kolei mierzalny wskaźnik związany nie tylko z ogólną kondycją, lecz także z tempem epigenetycznego starzenia.

Źródło: Nauka w Polsce.