Szkoła Główna Mikołaja Kopernika

Ilustracja największego i najbardziej odległego rozbłysku czarnej dziury.

Najjaśniejszy rozbłysk czarnej dziury w historii

Zespół astronomów z California Institute of Technology (Caltech) oraz współpracujących ośrodków badawczych zarejestrował najjaśniejszy i najbardziej odległy rozbłysk energii, jaki kiedykolwiek zaobserwowano w pobliżu supermasywnej czarnej dziury. Zjawisko miało miejsce w centrum galaktyki J2245+3743, położonej około 10 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Wyniki badań opublikowano na łamach prestiżowego czasopisma Nature Astronomy.

Pierwsze sygnały tego niezwykłego zdarzenia zarejestrowano w 2018 roku dzięki amerykańskiemu teleskopowi Zwicky Transient Facility (ZTF), działającemu w obserwatorium Palomar w Kalifornii. W ciągu kilku miesięcy jasność obiektu wzrosła czterdziestokrotnie, osiągając poziom 30 razy większy niż w przypadku jakiegokolwiek wcześniej obserwowanego rozbłysku tego typu. W maksimum swojej aktywności obiekt świecił z jasnością odpowiadającą 10 bilionom Słońc, bijąc dotychczasowe rekordy jasności zjawisk wokół czarnych dziur.

Według badaczy przyczyną zjawiska nie było zwykłe pochłanianie gazu i pyłu przez czarną dziurę, lecz wydarzenie zniszczenia przypływowego (ang. Tidal Disruption Event – TDE). Doszło do niego, gdy gwiazda około 30 razy cięższa od Słońca zbliżyła się zbyt blisko supermasywnej czarnej dziury o masie 500 milionów Słońc i została rozerwana przez jej potężne pole grawitacyjne.

Naukowcy zaznaczają, że proces pochłaniania przez czarną dziurę wciąż trwa – rozbłysk nadal jest widoczny, choć stopniowo słabnie. Obserwacje pokazują, że zjawiska tego typu mogą trwać nawet wiele lat, szczególnie że z powodu kosmologicznego spowolnienia czasu dla obserwatorów na Ziemi proces ten wydaje się przebiegać czterokrotnie wolniej.

Artykuły wiadomości ze świata nauki ukazują się w ramach cyklu popularyzującego naukę na stronie Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika.
Logotyp SGMK
Międzynarodowość, Interdyscyplinarność, Wysoka Jakość Nauczania

Szkoła Główna Mikołaja Kopernika (SGMK) jest uczelnią publiczną, która została założona w 2023 roku w 550. rocznicę urodzin –najwybitniejszego z polskich uczonych Mikołaja Kopernika. SGMK realizuje działalność naukową, badawczą i dydaktyczną dostosowując nauczanie do wyzwań przyszłości i bieżących potrzeb rynku, integrując wiedzę z różnych dyscyplin nauki i nawiązując współpracę z najlepszymi naukowcami i specjalistami z Polski i świata.

Przejdź do treści