Na Uniwersytecie Jagiellońskim powstała nowatorska terapia leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów (osteoartrozy, OA), oparta na wykorzystaniu komórek macierzystych mezenchymalnych (MSCs). Opracowany preparat, funkcjonujący pod nazwą MesoCellA-Ortho, przeszedł już z sukcesem fazę I i II badań klinicznych. To jedno z najbardziej zaawansowanych przedsięwzięć medycznych rozwijanych w środowisku akademickim w Polsce.
Za realizację projektu odpowiada zespół badawczy pod kierownictwem prof. dr hab. Ewy Zuby-Surmy z Zakładu Biologii Komórki Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ, przy współpracy z firmą Galen-Ortopedia sp. z o.o. w Bieruniu, gdzie przeprowadzono badania kliniczne.
Terapia opiera się na kompleksowym, autorskim procesie pozyskiwania komórek MSCs z tkanki tłuszczowej pacjenta, ich namnażaniu w warunkach farmaceutycznych oraz dostarczeniu w formie leku do chorego stawu. Komórki te – dzięki zdolnościom regeneracyjnym i przeciwzapalnym – nie tylko redukują ból, ale również wspierają odbudowę uszkodzonych tkanek.
W badaniach klinicznych, przeprowadzonych na blisko 200 pacjentach, odnotowano znaczące zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz poprawę funkcjonalności stawu. Potwierdzono również pozytywne zmiany strukturalne w obrębie chrząstki i kości. Terapia nie powodowała skutków ubocznych, a efekty obserwowane u pacjentów były spójne z wynikami badań przedklinicznych prowadzonych na modelu zwierzęcym.
MesoCellA-Ortho należy do grupy innowacyjnych terapii personalizowanych, bazujących na naturalnych mechanizmach biologicznych i autologicznym materiale komórkowym, co zmniejsza ryzyko powikłań i zwiększa skuteczność leczenia.
Obecnie trwają przygotowania do III fazy badań klinicznych. Uniwersytet Jagielloński – poprzez Centrum Transferu Technologii CITTRU – poszukuje partnera z sektora MedTech, który dołączy do procesu komercjalizacji i transferu opracowanej technologii.
Terapia została już uhonorowana prestiżowymi wyróżnieniami, w tym tytułem Polskiego Produktu Przyszłości przyznanym przez PARP oraz Nagrodą Gospodarczą Prezydenta RP w kategorii „Badania i Rozwój”.