Naukowcy dokonali przełomowego odkrycia, które rzuca nowe światło na życie i pochodzenie mieszkańców starożytnego Egiptu. Po raz pierwszy udało się odczytać i przeanalizować pełny genom człowieka żyjącego ponad 4500 lat temu – w okresie przełomowym dla egipskiej cywilizacji, u progu budowy pierwszych piramid. Wyniki oraz opis badań ukazał się na łamach pisma „Nature”.

Szczątki mężczyzny, którego życie upłynęło na ciężkiej pracy fizycznej, odkryto już w 1902 roku w miejscowości Nuwayrat, około 265 km na południe od Kairu. Niezwykłość pochówku polegała na tym, że ciało złożono w dużym, szczelnie zamkniętym glinianym naczyniu, umieszczonym w skalnym grobowcu. Ta nietypowa forma pochówku, jak się dziś uważa, mogła stworzyć unikalne warunki sprzyjające zachowaniu materiału genetycznego przez tysiąclecia, mimo niesprzyjającego – gorącego i suchego – klimatu pustyni.

Źródło: www.nature.comPrzez ponad sto lat szczątki przechowywano w muzeum w Liverpoolu, gdzie przetrwały nawet bombardowania z czasów II wojny światowej, które zniszczyły większość podobnych eksponatów. Dopiero teraz, dzięki najnowszym technologiom, udało się odczytać jego kompletny genom.

Z badań wynika, że mężczyzna był w wieku około 60 lat – co w starożytnym Egipcie oznaczało wiek sędziwy. Cierpiał na zaawansowany artretyzm, a jego kości noszą wyraźne ślady wieloletniej pracy fizycznej. Nietypowe zmiany w obrębie prawej stopy i kończyn sugerują, że mógł być garncarzem – co potwierdzają również analogie z malowideł przedstawiających pracę rzemieślników w tym okresie. Uwagę badaczy przyciągnął także fakt, że pochowano go w grobowcu o relatywnie wysokim standardzie.

Analiza genetyczna potwierdziła, że mężczyzna miał ciemną skórę, brązowe oczy i włosy. Jego przodkowie pochodzili głównie z neolitycznych społeczności Afryki Północnej, jednak około 20% jego DNA wykazuje pochodzenie z regionu Żyznego Półksiężyca, obejmującego tereny współczesnego Bliskiego Wschodu. Odkrycie to potwierdza istnienie intensywnych kontaktów i wymiany między starożytnym Egiptem a sąsiednimi cywilizacjami.

Zespół badawczy zapowiada kontynuację prac i analizę kolejnych starożytnych szkieletów, przechowywanych w zbiorach muzealnych. Naukowcy planują stworzyć publiczny, genetyczny zapis ludności starożytnego Egiptu, co otworzy nowe możliwości w badaniach nad historią, migracjami i tożsamością jednego z najważniejszych cywilizacyjnych centrów starożytnego świata.

Źródło: The Francis Crick Institute, Science Alert, dzienniknaukowy.pl