Ekspozycja płodu na paracetamol – powszechnie stosowany lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy – może wiązać się z podwyższonym ryzykiem wystąpienia zaburzeń neurorozwojowych u dziecka, w tym zaburzeń ze spektrum autyzmu oraz ADHD. Takie wnioski płyną z badań opublikowanych w czasopiśmie Environmental Health.
Paracetamol (znany także jako acetaminofen) od lat uznawany był za najbezpieczniejszy lek tego typu i szeroko stosowany również przez kobiety w ciąży – szacuje się, że przyjmuje go ponad połowa ciężarnych na świecie. Najnowsze analizy podważają jednak to przekonanie i wskazują na potrzebę ostrożności w jego stosowaniu.
Zespół naukowców z Icahn School of Medicine at Mount Sinai w Nowym Jorku, University of California w Los Angeles, University of Massachusetts Lowell oraz Harvard University w Bostonie przeprowadził metaanalizę 46 badań obejmujących ponad 100 tysięcy osób z różnych krajów. W badaniach zastosowano metodologię Navigation Guide Systematic Review, będącą złotym standardem w ocenie wpływu czynników środowiskowych na zdrowie ludzi.
Wyniki wskazują, że 27 analiz wykazało istotny związek między przyjmowaniem paracetamolu w ciąży a ryzykiem wystąpienia zaburzeń neurorozwojowych u potomstwa. Autorzy publikacji podkreślają, że paracetamol łatwo przenika przez łożysko i może wywoływać stres oksydacyjny w organizmie płodu, zaburzać gospodarkę hormonalną oraz powodować zmiany epigenetyczne wpływające na rozwój mózgu. Choć badania nie dowodzą jednoznacznie, że lek bezpośrednio wywołuje zaburzenia, to wskazują na potrzebę przemyślenia obecnych praktyk klinicznych.
Naukowcy apelują, by paracetamol w okresie ciąży stosować jedynie w razie konieczności, w ograniczonym czasie i pod kontrolą lekarza. Zwracają także uwagę na konieczność aktualizacji wytycznych klinicznych oraz prowadzenia dalszych badań nad bezpiecznymi alternatywami w leczeniu bólu i gorączki u kobiet w ciąży.