17 lipca 2025 roku zakończyła się misja IGNIS na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) – jedno z najważniejszych wydarzeń w historii polskiej nauki, które na nowo definiuje miejsce naszego kraju w globalnym wyścigu technologicznym. To wielki sukces zarówno Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, który jako astronauta Europejskiej Agencji Kosmicznej realizował polskie badania w kosmosie, ale też efekt pracy blisko tysiąca osób z uczelni, instytutów naukowych, start-upów i partnerów międzynarodowych.
Po raz pierwszy w historii eksperymenty zaprojektowane przez polskich naukowców były kompleksowo testowane przez polskiego astronautę na pokładzie ISS. To milowy krok w rozwoju krajowego potencjału badawczo-rozwojowego i symboliczny powrót Polski do grona kosmicznych liderów.
W ramach misji IGNIS przeprowadzono 13 eksperymentów badawczych, obejmujących tak różnorodne dziedziny jak psychologia kosmiczna, mikrobiologia, biotechnologia, inżynieria materiałowa, sztuczna inteligencja czy telemedycyna. Badano m.in. wpływ mikrograwitacji na mikrobiom człowieka, analizowano neurofeedback EEG w warunkach stresu kosmicznego, testowano inteligentne algorytmy diagnostyczne i nowatorskie materiały wykorzystywane w przestrzeni kosmicznej.
Jednym z najbardziej przełomowych projektów była realizacja eksperymentu Stability of Drugs, prowadzonego przez Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN. Badanie dotyczyło trwałości nowoczesnych systemów dostarczania leków opartych na biodegradowalnych polimerach w ekstremalnych warunkach przestrzeni kosmicznej. Jego wyniki mogą zrewolucjonizować zarówno leczenie astronautów w misjach długoterminowych, jak i farmakoterapię na Ziemi – zwłaszcza w leczeniu chorób przewlekłych czy onkologicznych, gdzie kluczowe jest długotrwałe, kontrolowane uwalnianie substancji aktywnych.
Zakończenie misji IGNIS to moment symboliczny – ukoronowanie wysiłków całego środowiska naukowego, ale i początek nowego etapu w historii polskich badań kosmicznych.
15 lipca członkowie misji Ax-4 – Polak Sławosz Uznański-Wiśniewski, Amerykanka Peggy Whitson, Węgier Tibor Kapu oraz indyjski pilot Shubhanshu Shukla – wrócili na Ziemię po pobycie na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Kapsuła Dragon Grace, którą przylecieli, wodowała w Pacyfiku w pobliżu San Diego w Kalifornii (USA). Załoga Ax-4 spędziła na stacji 18 dni, a w kosmosie w sumie 20 dni (łącznie z podróżą na i z ISS).
„Do zobaczenia w Polsce w czwartek!”- napisał w poniedziałek 21 lipca br. w serwisach społecznościowych Sławosz Uznański-Wiśniewski. Polski astronauta przechodzi w Kolonii rehabilitację po 20-dniowym pobycie w kosmosie w ramach misji IGNIS.
„Dziękujemy przyjaciołom i najbliższym, którzy przyjechali do Kolonii. I Wam za wiadomości i każde dobre słowo. Te ostatnie tygodnie to Wasza historia” – napisał Sławosz Uznański-Wiśniewski.
Po powrocie z orbity Uznański-Wiśniewski trafił 16 lipca do Kolonii, gdzie mieści się siedziba Europejskiego Centrum Astronautów ESA. Tam, w ośrodku Niemieckiego Centrum Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (DLR) „Envihab”, przechodzi rehabilitację, a zespół medycyny kosmicznej ESA monitoruje jego stan zdrowia i kondycję.
Na powitanie astronauty szukują się jego obserwatorzy i sympatycy. Popularyzator astronomii Karol Wójcicki, twórca fanpage’u „Z głową w gwiazdach”, zachęca w sieci do udziału w powitaniu na lotnisku. „Co Wy na to, żeby tłumnie i hucznie przywitać drugiego Polaka w kosmosie na polskiej Ziemi?” – napisał w poście na Facebooku.
Na powitanie astronauty szukują się jego obserwatorzy i sympatycy. Popularyzator astronomii Karol Wójcicki, twórca fanpage’u „Z głową w gwiazdach”, zachęca w sieci do udziału w powitaniu na lotnisku. „Co Wy na to, żeby tłumnie i hucznie przywitać drugiego Polaka w kosmosie na polskiej Ziemi?” – napisał w poście na Facebooku.
