Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) odgrywa kluczową rolę w rozwoju technologii jądrowych w Polsce. Działania te mają istotne znaczenie dla energetyki, medycyny oraz nauki. Dzięki międzynarodowej współpracy i nowatorskim projektom, Polska umacnia swoją pozycję w europejskim sektorze jądrowym.
Projekt HTGR-POLA – nowa era bezpieczeństwa energetycznego
NCBJ opracowało koncepcję wysokotemperaturowego reaktora chłodzonego gazem – HTGR-POLA. Projekt ten, realizowany we współpracy z Japońską Agencją Energii Atomowej (JAEA), zakłada budowę reaktora badawczego o mocy 30 MW termicznych. Jego celem jest dostarczanie ciepła procesowego dla przemysłu, co może znacząco zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne kraju. Obecnie trwają prace nad przygotowaniem projektu podstawowego oraz wstępnego raportu bezpieczeństwa, które są niezbędne do realizacji tej inwestycji.
Reaktor MARIA – filar produkcji izotopów medycznych
Reaktor badawczy MARIA, działający od ponad 50 lat, jest jednym z najważniejszych obiektów NCBJ. Jest on kluczowy w produkcji radioizotopów wykorzystywanych w medycynie nuklearnej. Wytwarza się w nim m.in. molibden-99, który rozpadając się do technetu-99m, jest powszechnie stosowany w diagnostyce obrazowej, oraz lutet-177, używany w terapii nowotworowej. Dzięki działalności reaktora MARIA, Polska jest w stanie eksportować te izotopy do ponad 80 krajów na całym świecie, co świadczy o jego globalnym znaczeniu.
MARIA obchodziła niedawno swoje 50. urodziny, o czym przeczytasz więcej tutaj.
Symulator reaktora jądrowego – innowacyjne narzędzie edukacyjne
NCBJ, wychodząc naprzeciw potrzebom edukacyjnym i szkoleniowym w sektorze jądrowym, opracowało także symulator reaktora jądrowego. To zaawansowane narzędzie komputerowe umożliwia realistyczne symulacje pracy reaktora, obejmujące aspekty termohydrauliczne, fizykę reaktora oraz systemy bezpieczeństwa. Symulator jest wykorzystywany zarówno w procesie kształcenia przyszłych inżynierów jądrowych, jak i podczas warsztatów edukacyjnych dla studentów i specjalistów. Dzięki niemu uczestnicy mogą zdobywać praktyczne doświadczenie w kontrolowanych warunkach, co przyczynia się do podnoszenia standardów bezpieczeństwa w energetyce jądrowej.
Działalność NCBJ w obszarze tak innowacyjnych projektów podkreśla znaczącą rolę Polski w europejskim sektorze jądrowym. Jednostka koncentruje się na realizacji innowacyjnych projektów, takich jak HTGR-POLA, które mają potencjał zmienić polski sektor energetyczny. Reaktor badawczy MARIA nadal pozostaje kluczowym elementem działalności, zapewniając dostęp do zaawansowanych izotopów medycznych na potrzeby diagnostyki i terapii nowotworów.
Wizja rozwoju NCBJ zakłada rozszerzenie działalności w obszarach edukacji, badań oraz międzynarodowej współpracy. Priorytetem na kolejne lata będzie wdrożenie nowoczesnych reaktorów badawczych oraz opracowanie technologii reaktorów modularnych, które mogą stanowić odpowiedź na potrzeby transformacji energetycznej. Centrum planuje także intensyfikację działań na rzecz podnoszenia kwalifikacji specjalistów, m.in. poprzez rozbudowę programów szkoleniowych oraz zwiększenie dostępności symulatorów reaktorów.
NCBJ zamierza również rozwijać partnerstwa z wiodącymi instytucjami badawczymi na świecie, szczególnie w dziedzinie fizyki cząstek i termojądrowych źródeł energii.
Źródła: NCBJ, NaukawPolsce / fot. z okładki: NCBJ
